Boşaltım Sistemimiz Vücudumuzdan Atıkları Uzaklaştırır
Vücudumuz için gerekli besin içerikleri, enerji üretimi için, yapım-onarım için
ve düzenleyici olarak kullanılır. Bu sırada vücudumuza zararlı olan ve
vücudumuzdan uzaklaştırılması gereken bazı atık maddeler de oluşur. Oluşan atık
maddeler vücudumuzdan boşaltımda görevli yapı ve organlar tarafından
uzaklaştırılır
YUZBASI

 

Atık Maddeleri Vücudumuzdan Uzaklaştıran Organlar


Böbrekler, akciğerler, karaciğer, deri ve kalın bağırsak atık maddeleri
vücudumuzdan uzaklaştıran organlardır. Bu organlar atık maddeleri idrar,
solunum, terleme ve dışkı yoluyla atar. Eğer bu atık maddeler vücudumuzdan
uzaklaştırılmadıkları takdirde zehirleyici olabilir. Bunun sonucu olarak
vücudumuz görevlerini yerine getiremez. Aşağıdaki şemayı inceleyelim


YUZBASI

 

Deri Vücudumuzdan suyun ve tuzun fazlasını terleme yoluyla dışarı atar.Aynı
zamanda bu sayede vücut sıcaklığı da korunmuş olur.

Akciğerler Kan içindeki karbon dioksiti ve suyu soluk verme esnasında vücut
dışına atar.

Karaciğer Proteinlerin sindirilmesi sonucunda oluşan zehirli bir maddeyi,
daha az zararlı olan üreye dönüştürür.

Kalın bağırsak Su, safra ve besin atıklarının dışkı şeklinde vücuttan
atılmasını sağlar.

Böbrekler Kan içindeki zararlı atıkları ve üreyi süzerek idrar şeklinde
vücuttan uzaklaştırır.


YUZBASI

 

1. Kan, böbrek atardamarları yoluyla böbreklere gelir ve nefronlarda süzülür.
2. Kan içindeki yararlı maddeler, süzülme sırasında nefronlarda emilir ve tekrar
kana geçer. 3. Süzülerek temizlenen bu kan, böbrek toplardamarı ile böbreklerden çıkar.
4.Süzülmeden sonra kalan tuzun ve suyun fazlası ile üre idrarı oluşturur.
5.Oluşan idrar, üreterde ve idrar kesesinde toplanır.
6.İdrar üretra ile vücuttan dışarı atılır.


Önemli NOT:

*Kimyasal sindirimde enzimlerin besin içerikleri küçük moleküllere
parçalanmaktadır. Besin içeriklerinin her biri sindirim sırasında küçük
moleküllere parçalanır.
*Beslenme: Hücrelerin canlılığını koruması ,yeni bileşikler sentezlemesi enerji
kaynağı olarak kullanması için dışardan karbonhidrat , yağ , vitamin su ve
minerallerin alınması olayıdır.

*Bir hücreliler , süngerler vb basit yapılı hücrelerin içindeki besinler
kofullarında sindirilir.

*Yutma:besinlerin ağızdan mideye ulaşması olayıdır. Yutma sırasında soluk
borusuna besin kaçmasını önlemek için anlık olarak solunum durur





Ağız: Besinlerin mekanik sindirimi çiğneme ile gerçekleşir. Karbonhidratların
kimyasal sindirimi ise tükürük içerisinde bulunan enzimler sayesinde başlar.

Yanaklar, dudaklar, küçük dil ve damak tarafından çevrilmiş boşluktur. Ağızda
dişler, dil ve tükürük bezleri bulunur.
YUZBASI

 

a)Dişler: Dişler besinleri parçalayıp öğüterek mekanik sindirimi başlatır.
Yetişkin bir insanda 32 tane diş bulunur. Bir dişe dıştan bakıldığında taç,
boyun, kök olmak üzere üç kısım vardır.
Taç: Dişin dıştan görünen, beyaz kısmıdır. Mine ve dentin
tabakaları buradadır. Boyun: Taç ile kök arasındaki, diş etlerinin sarıldığı kısımdır.
Kök: Dişin çene kemiğine yerleştiği kısımdır.
Not: Dentin (fildişi ) tabakasının içinde diş özü bulunur ve canlıdır. Mine
tabakası, sıcak, soğuk ve sert şeylerden çatlar. Bu çatlağa yerleşen
mikroplar dişin çürümesine yol açar. Çürük, diş özüne ulaşırsa ağrı yapar.
b) Dil: Ağızda lokmayı çeviren ve dişlere sevk eden kısımdır. Çizgili kastan
yapılmış olup, üzerinde tad alma hücreleri vardır. Dil, aynı zamanda
konuşma organımızdır. c) Tükürük Bezleri: Tükürük bezleri yüz kasları arasına yerleşmiş, üzün salkımı
şeklindeki bezeler olup, tükürük salgılar. Tükürük, çoğu sudan ibaret olan
bir sıvıdır. İçerisinde mukus, amilaz (pityalin) enzimi ve madensel tuzlar bulunur.
Tükürük bezleri üç tanedir: 1- Kulak altı 2- Dil altı 3- Çene altı. Kulak altı
bezlerinin iltihaplanması kabakulak hastalığıdır.



Yukarıdaki şekilde Enzimler, büyük moleküllü karbonhidrat , protein ve yağları
(besin içeriklerini ) küçük moleküllere dönüştürür.Tespihi tanelerine veya
tarağı tırnaklarına ayırmak gibi bir olaydır


Üstteki şemada sindirim sistemimizde besin içeriklerinin kimyasal sindirim
sırasında geçirdikleri değiiim görülmektedir.(örnek olarak tespih gibi
giren karbonhidratın tanelerine parçalanışını sindirim organlarına göre
gözleyebilirsiniz)


Yukarıdaki şemada sindirime uğrayan besinlerin bağırsaklardan kana, kandan da vücut hücrelerine geçişi görülmektedir.

Önemli NOT:
*Besinlerin Taşınması:İnce bağırsağın yüzeyindeki villüsler içindeki kılcal kan
damarları ile protein ve karbonhidratların yapı taşları , lenf kılcalları ile
yağların yapı taşları taşınır

YUZBASI

 

Boşaltım Sistemimiz Vücudumuzdan Atıkları Uzaklaştırır
Vücudumuz için gerekli besin içerikleri, enerji üretimi için, yapım-onarım için
ve düzenleyici olarak kullanılır. Bu sırada vücudumuza zararlı olan ve
vücudumuzdan uzaklaştırılması gereken bazı atık maddeler de oluşur. Oluşan atık
maddeler vücudumuzdan boşaltımda görevli yapı ve organlar tarafından
uzaklaştırılır
YUZBASI

 

Atık Maddeleri Vücudumuzdan Uzaklaştıran Organlar


Böbrekler, akciğerler, karaciğer, deri ve kalın bağırsak atık maddeleri
vücudumuzdan uzaklaştıran organlardır. Bu organlar atık maddeleri idrar,
solunum, terleme ve dışkı yoluyla atar. Eğer bu atık maddeler vücudumuzdan
uzaklaştırılmadıkları takdirde zehirleyici olabilir. Bunun sonucu olarak
vücudumuz görevlerini yerine getiremez. Aşağıdaki şemayı inceleyelim


YUZBASI

 

Deri Vücudumuzdan suyun ve tuzun fazlasını terleme yoluyla dışarı atar.Aynı
zamanda bu sayede vücut sıcaklığı da korunmuş olur.

Akciğerler Kan içindeki karbon dioksiti ve suyu soluk verme esnasında vücut
dışına atar.

Karaciğer Proteinlerin sindirilmesi sonucunda oluşan zehirli bir maddeyi,
daha az zararlı olan üreye dönüştürür.

Kalın bağırsak Su, safra ve besin atıklarının dışkı şeklinde vücuttan
atılmasını sağlar.

Böbrekler Kan içindeki zararlı atıkları ve üreyi süzerek idrar şeklinde
vücuttan uzaklaştırır.


YUZBASI

 

1. Kan, böbrek atardamarları yoluyla böbreklere gelir ve nefronlarda süzülür.
2. Kan içindeki yararlı maddeler, süzülme sırasında nefronlarda emilir ve tekrar
kana geçer. 3. Süzülerek temizlenen bu kan, böbrek toplardamarı ile böbreklerden çıkar.
4.Süzülmeden sonra kalan tuzun ve suyun fazlası ile üre idrarı oluşturur.
5.Oluşan idrar, üreterde ve idrar kesesinde toplanır.
6.İdrar üretra ile vücuttan dışarı atılır.


Önemli NOT:

*Kimyasal sindirimde enzimlerin besin içerikleri küçük moleküllere
parçalanmaktadır. Besin içeriklerinin her biri sindirim sırasında küçük
moleküllere parçalanır.
*Beslenme: Hücrelerin canlılığını koruması ,yeni bileşikler sentezlemesi enerji
kaynağı olarak kullanması için dışardan karbonhidrat , yağ , vitamin su ve
minerallerin alınması olayıdır.

*Bir hücreliler , süngerler vb basit yapılı hücrelerin içindeki besinler
kofullarında sindirilir.

*Yutma:besinlerin ağızdan mideye ulaşması olayıdır. Yutma sırasında soluk
borusuna besin kaçmasını önlemek için anlık olarak solunum durur





Ağız: Besinlerin mekanik sindirimi çiğneme ile gerçekleşir. Karbonhidratların
kimyasal sindirimi ise tükürük içerisinde bulunan enzimler sayesinde başlar.

Yanaklar, dudaklar, küçük dil ve damak tarafından çevrilmiş boşluktur. Ağızda
dişler, dil ve tükürük bezleri bulunur.
YUZBASI

 

a)Dişler: Dişler besinleri parçalayıp öğüterek mekanik sindirimi başlatır.
Yetişkin bir insanda 32 tane diş bulunur. Bir dişe dıştan bakıldığında taç,
boyun, kök olmak üzere üç kısım vardır.
Taç: Dişin dıştan görünen, beyaz kısmıdır. Mine ve dentin
tabakaları buradadır. Boyun: Taç ile kök arasındaki, diş etlerinin sarıldığı kısımdır.
Kök: Dişin çene kemiğine yerleştiği kısımdır.
Not: Dentin (fildişi ) tabakasının içinde diş özü bulunur ve canlıdır. Mine
tabakası, sıcak, soğuk ve sert şeylerden çatlar. Bu çatlağa yerleşen
mikroplar dişin çürümesine yol açar. Çürük, diş özüne ulaşırsa ağrı yapar.
b) Dil: Ağızda lokmayı çeviren ve dişlere sevk eden kısımdır. Çizgili kastan
yapılmış olup, üzerinde tad alma hücreleri vardır. Dil, aynı zamanda
konuşma organımızdır. c) Tükürük Bezleri: Tükürük bezleri yüz kasları arasına yerleşmiş, üzün salkımı
şeklindeki bezeler olup, tükürük salgılar. Tükürük, çoğu sudan ibaret olan
bir sıvıdır. İçerisinde mukus, amilaz (pityalin) enzimi ve madensel tuzlar bulunur.
Tükürük bezleri üç tanedir: 1- Kulak altı 2- Dil altı 3- Çene altı. Kulak altı
bezlerinin iltihaplanması kabakulak hastalığıdır.



Yukarıdaki şekilde Enzimler, büyük moleküllü karbonhidrat , protein ve yağları
(besin içeriklerini ) küçük moleküllere dönüştürür.Tespihi tanelerine veya
tarağı tırnaklarına ayırmak gibi bir olaydır


Üstteki şemada sindirim sistemimizde besin içeriklerinin kimyasal sindirim
sırasında geçirdikleri değiiim görülmektedir.(örnek olarak tespih gibi
giren karbonhidratın tanelerine parçalanışını sindirim organlarına göre
gözleyebilirsiniz)


Yukarıdaki şemada sindirime uğrayan besinlerin bağırsaklardan kana, kandan da vücut hücrelerine geçişi görülmektedir.

Önemli NOT:
*Besinlerin Taşınması:İnce bağırsağın yüzeyindeki villüsler içindeki kılcal kan
damarları ile protein ve karbonhidratların yapı taşları , lenf kılcalları ile
yağların yapı taşları taşınır

YUZBASI